XVI w. Zajezierze wieś królewska (info. z innego źródła)Niszczarka do gĹowy
Opis: Zajezierze – wieś w województwie mazowieckim, w powiecie kozienickim położona w dolinie środkowej Wisły na lewym brzegu rzeki, naprzeciwko Dęblina. Przez wieś przebiega droga krajowa nr 48 oraz szlak kolejowy Łuków-Radom. Wieś leży w zakolu utworzonym przez środkową Wisłę. Rozległe nadwiślańskie łęgi w ramach w Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 uznane zostały jako obszar specjalnej ochrony (OSO) sygnowany PLB140004 Dolina Środkowej Wisły. Gniazduje tam około 50 gatunków ptaków wodno-błotnych znajduje się tam również siedlisko ryb słodkowodnych i skupisko drobnej zwierzyny.
Badania archeologiczne wykazały obecność wczesnosłowiańskiego grodziska z XI i XIII wieku, zlokalizowanego na brzegu Wisły. W XVI wieku odnotowano, że Zajezierze jest wsią królewską, która płaci dziesięcinę zwaną „Snopową” a poddanymi króla są szlachta, kmiecie i niemieccy koloniści. Na skrzyżowaniu szosy wiodącej z Dęblina do Kozienic przecinającej centrum wsi wzniesiono pomnik – Krzyż z kamiennym obeliskiem i tablicą z napisem, który głosi: „Tu 13 sierpnia 1920 roku krótko odpoczywał Marszałek Polski Józef Piłsudski przed Cudem nad Wisłą.” 16 września 1990 roku w dniu Święta Pułkowego 28 Pułku Artylerii Lekkiej odsłonięty i poświecony został pomnik dla upamiętnienia pobytu w Zajezierzu Naczelnego Wodza Marszałka Józefa Piłsudskiego. W czasie przygotowań do ofensywy sierpniowej 1920 roku Marszałek wyruszał z bazy w pobliskich Puławach na inspekcje jednostek stacjonujących w tym rejonie. Naczelny Wódz wizytujący jednostki wojskowe w Zajezierzu zatrzymał się na rozstaju dróg w asyście oficerów. Krótki wypoczynek był okazją do spotkania z mieszkańcami wsi. 1 stycznia 1917 roku w Zajezierzu rozlokowany został 6 Pułk Legionów Polskich, wchodzących w skład II Brygady Legionów Generała Józefa Hallera. Pułk ten odmówił złożenia przysięgi na wierność – cesarzowi niemieckiemu. W 1918 roku w Zajezierzu powstał 9 Pułk Artylerii Polowej oraz I Dywizjon 9 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej. W 1919 roku sformowano tu I Dywizjon 9 Pułku Artylerii Ciężkiej oraz II Dywizjon Pułku Artylerii Przeciwlotniczej. W końcu sierpnia 1920 roku w koszarach w Zajezierzu zorganizowana została 5 bateria II Dywizjonu 9 Pułku Artylerii Ciężkiej. W czasie przygotowań do sierpniowej ofensywy 1920 roku w koszarach stacjonował odwód 4 Armii Wojska Polskiego – XII Brygada Piechoty i 9 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej. W dniu 17 września 1988 roku dla uczczenia Pamięci Bohaterskich Żołnierzy 28 Pułku Artylerii Lekkiej na dziedzińcu dawnych Koszar w Zajezierzu stanął pomnik. Umieszczona tam została ziemia z pól bitewnych szlaku bojowego 28 PAL z września 1939 roku od Wielunia do Modlina. Oraz tabliczki upamiętniające nazwiska poległych. Obok kościoła parafialnego można podziwiać trzy 150-letnie dęby szypułkowe – pomniki przyrody a w pozostałościach parku liczne okazy starych drzew. Godnymi uwagi są ponadto fragmenty fortów należących do systemu Twierdzy Dęblin (Iwanogród). Są tu resztki fortu "Borek", fortu Głusiec" oraz fortu "Bema Wannowskiego". Warto zwrócić uwagę na budynek dworca kolejowego zbudowany w 1917 roku. W Zajezierzu zaczyna się zielony szlak turystyczny o długości 56,5 km.Biegnie od stacji PKP w Zajezierzu poprzez Opactwo-Sieciechów-Garbatkę Letnisko-Krępiec-Bogucin-Pionki-Suchą-Koszary-do Zwolenia Opracowanie Hanna Irena Różycka |
Podstrony
|